KLİNİKTE BİYOFİLMLERİN ÖNLENMESİ İÇİN ANTİBİYOFİLM STRATEJİLERİ
Nur CEYHAN



"Bakterilerde slime üretimi ve/veya biyofilm oluşumu gibi virulans faktörlerde etkili genlerin ekspresyonunun engellenmesinin klinik açıdan önemli bir strateji olabileceği kabul edilmektedir. Bu amaçla, örneğin. Pseudomonas aeruginosa’da AHL sinyal moleküllerinin tahrip edilmesi veya sentezlerinin inhibisyonu veya LuxR/AHLkompleksinin oluşumunun blokajı ile QS inhibisyonu yeni bir tedavi şekli oluşturabilecektir. Quorum-Quenching (QQ) olarak ifade edilen bu yaklaşım, mikro-organizmalar arası sinyal iletişimini bozarak mikro-organizma topluluklarının kontrol altında tutulmasını hedefler. Bu amaçla üzerinde çalışılan moleküllerden halojenlenmiş furanon türevleri en çok umut vaadedenler arasındadır. Delisea pulchra adı verilen bir deniz yosunu tarafından üretilen doğal maddeler olan halojenlenmiş furanonlar, bu yosunların bakteriler tarafından kolonize edilmesini önlemektedir. Bu tipte furanon türevlerinin çeşitli bakterilerde biyofilm üretimi dahil çeşitli AHL-aracılığı ile gelişen virulans faktörlerinin sentezini engelleyebildiği gösterilmiştir. Bu moleküllerin temel etki mekanizması LuxR proteininin parçalanmasını artırması olarak saptanmıştır. Ne yazık ki furanon türevleri insan ve diğer memelilerde toksik etki göstermektedir. Ancak temel etki mekanizmalarından hareketle toksik olmayan yeni türevlerin elde edilebilmesi için çalışmalar sürmektedir. Bazı çalışmalarda makrolit antibiyotiklerin P.aeruginosa’da AHL sentezini baskıladıkları gösterilmiştir. Örneğin, eritromisin P. aeruginosa’da hemaglütininlerin, proteaz, hemolizin sentezini ve AHL sinyallerini baskılamaktadır. Ancak bu antibiyotiklerin QS mekanizmasının hangi aşamasında etkili oldukları henüz bilinmemektedir. Benzer şekilde, bu antibiyotiklere karşı gelişen direncin, antibiyotiğin QS inhibe edici etkisi üzerinde yaratacağı etki de bilinmeyenler arasındadır. Henüz pratiğe yansımamış olsa da QS regülasyonu ve QQ çalışmaları aracılığıyla antibakteriyal etki elde edilmesi biyofilmlerin engellenmesinde düşünülmektedir."

Comments: (0)