Gelişen klinik biyokimya: metabolomik
Hatice Asuman Özkara



2005 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün yeni ortaya çıkan 10 teknoloji arasında ilan ettiği metabolomik, küçük molekül -omiksi diye tanımlanabilir. Metabolomik, yüzyıldan daha uzun bir süredir tıbbi araştırmaların temelini oluşturan küçük molekül biyokimyasının moleküler genetik, genomik ve proteomik gibi alanların gölgesi ardından yeniden tüm önemi ile ortaya çıkmasını sağlamıştır. Metabolomik bir hücrede, dokuda veya biyolojik sıvılarda bulunan tüm metabolitlerin NMR (nükleer manyetik rezonans), GC-MS (gaz kromatografi-kütle spektrofotometri) ve LC-MS (sıvı kromatografi-kütle spektrofotometri) gibi yüksek verimli teknolojilerle kısa sürede, ucuz ve doğru ayrılması, tanımlanması ve ölçülmesidir. Bir canlının genetik özellikleri ve beslenme şekline uygun fenotipik yanıtını karakterize etmek için o canlının metabolik profilinin kantitatif ölçümüdür.
2005 yılında duyurumu yapılan Kanada’daki Alberta Üniversitesi’nin İnovasyon projesi olan İnsan Metabolom Projesi 2007 yılında sonuçlanarak 2500 metabolit tanımı ile bu alanda öncülüğü üstlenmiş, 2005 yılında “National Institute of Health (NIH)” Tıbbi araştırmalar başlığı altında metabolomik teknolojileri geliştirme projelerini destekleyeceğini açıklamış ve desteklemiştir. İzleyen yıllarda İngiltere’de başlatılan İnsan Serum Metabolom projesi ve NIH’in önderliğinde 16 araştırma laboratuvarının katıldığı LIPIDMAPS projeleri devam etmektedir. Bu projeler ve yenilerinin sonuçlanması ile yeni veritabanları, yeni teknolojiler, yeni biyobelirteçler, yeni ilaç hedefi metabolitler, yeni metabolik yollar ve ilaç direnç mekanizmaları tanımlanabilecektir. Metabolomik aynı zamanda tıbbı kişiselleştirmeye doğru atılan bir adımdır.

Comments: (0)